Please select your country

STULZ worldwide

Telecommunicatie in woongebieden – geluidsbescherming voor PoP- en RAN-stations

Noise protection in telecommunication stations

Nu telecomaanbieders doorgaan met de uitrol van glasvezel en 5G mobiele dekking in heel Europa, is het implementeren van geluidsbescherming voor de airconditioningsystemen die worden gebruikt in point of presence (PoP) en radiotoegangsnetwerk (RAN) stations van vitaal belang. Uwe Kudszus, Product Manager bij STULZ, legt uit hoe effectieve geluidsbeheersing niet alleen zorgt voor naleving van de wetgeving, maar ook de overlast in stedelijke omgevingen vermindert.

Glasvezelnetwerken zijn nu beschikbaar voor de meerderheid van de Europeanen. Volgens de FTTH Council Europe heeft bijna iedereen in Spanje, Portugal en Frankrijk toegang tot glasvezel, terwijl een paar landen, waaronder België, Duitsland, Griekenland en Tsjechië, achterblijven. Verwacht wordt dat de totale penetratiegraad in zowel de Europese Unie (EU) als het Verenigd Koninkrijk in 2028 de 90 procent zal passeren. Ondertussen blijkt uit cijfers van het 5G Observatory dat 81 procent van de EU-bevolking in 2023 gedekt is door ten minste één 5G-basisnetwerk, terwijl Ofcom in het VK schat dat 85-93 procent van de gebouwen buitenshuis 5G-dekking kan krijgen.

Dicht bij huis

Naast het aanleggen van talloze kilometers kabels, vormt de bouw van de vele PoP- en RAN-stations die de backbone met diverse toegangspunten verbinden een grote uitdaging voor operators. In dichtbevolkte stedelijke gebieden bevinden deze shelters zich vaak in de directe nabijheid van woonwijken of gemengde gebieden. Tegelijkertijd worden, door de ontwikkeling van nieuwe woongebieden, steeds vaker stations gebouwd nabij woningen in landelijke gebieden.

PoP- en RAN-stations bevatten gevoelige IT- en netwerktechnologie die beschermd moet worden tegen invloeden van buitenaf, met constante temperatuurbeheersing als voorwaarde voor maximale uptime. In veel gevallen is hiervoor mechanische koeling nodig. Geluid dat hierdoor ontstaat – van compressoren, pompen en andere componenten – moet al tijdens de planningsfase worden meegenomen om te voldoen aan de geldende geluidsnormen.
 

Wat is geluid?

In de akoestiek wordt onderscheid gemaakt tussen geluidsvermogen en geluidsdruk. Geluidsvermogen is de totale akoestische energie die door een geluidsbron wordt geproduceerd. Geluidsdruk daarentegen is plaatsgebonden en wordt gemeten in dB(A) volgens de A-weging, die is gebaseerd op hoe het menselijk oor geluid waarneemt.

Een toename van 10 dB(A) wordt door mensen als ongeveer twee keer zo luid ervaren. Technisch gezien verdubbelt de geluidsdruk echter al bij een toename van slechts 3 dB(A).

Meerdere geluidsbronnen kunnen samen leiden tot een hogere totale geluidsdruk. Twee identieke bronnen verhogen het geluidsniveau met 3 dB(A); vier bronnen met 6 dB(A); en tien bronnen zijn nodig voor een toename van 10 dB(A). Is één geluidsbron echter meer dan 10 dB(A) stiller dan een andere, dan draagt die nauwelijks bij aan het totaal.

Ook de fysieke relatie tussen geluidsbron en ontvangstpunt speelt een rol. Reflecties of absorptie door gebouwen of begroeiing kunnen de geluidsdruk afhankelijk van de situatie verhogen of verlagen.
 

Wat doet geluid met mensen?

Geluid wordt door mensen verschillend ervaren. Bekendheid met een geluid speelt daarbij een grote rol. Vertrouwde of verwachte geluiden worden als minder storend ervaren dan onbekende of onverwachte geluiden, ook als het geluidsniveau hetzelfde is.

Dit heeft te maken met hoe de hersenen auditieve informatie verwerken. Bekende geluiden zijn voorspelbaar, wat de gevoelde overlast vermindert. Onverwachte geluiden worden juist als een mogelijke dreiging geïnterpreteerd, wat leidt tot alertheid en soms irritatie.

Bij geluidsgevoelige mensen kan al 25–30 dB(A) – het niveau van een fluistering – voldoende zijn om de slaaprust te verstoren. Voortdurend geluid veroorzaakt stress en vermindert het algemeen welzijn. Bij 60–65 dB(A), het niveau van schreeuwen, kunnen serieuze gezondheidsklachten optreden. Gehoorbeschadiging ontstaat meestal pas bij langdurige blootstelling aan 85 dB(A) of meer.
 

Geluidsregels en wetgeving

In Europa wordt geluidsbescherming in woongebieden geregeld via een combinatie van EU-richtlijnen en nationale wetgeving. De Environmental Noise Directive (2002/49/EG) vormt het fundament. Deze verplicht lidstaten om geluidskaarten en actieplannen op te stellen voor stedelijke gebieden met meer dan 100.000 inwoners, met als doel op lange termijn het omgevingsgeluid te verminderen.

Lidstaten hebben dit vertaald naar nationale wetgeving met specifieke grenswaarden voor dag, avond en nacht. In het VK is dit verwerkt in de Environmental Noise (England) Regulations 2006 en latere wijzigingen.

Woongebieden worden geclassificeerd op basis van het type gebruik en de gevoeligheid voor geluid. Ziekenhuizen, scholen en puur woongebieden kennen strengere normen dan gemengde of commerciële zones. Typische daglimieten liggen tussen 50–65 dB(A), ’s nachts tussen 40–55 dB(A).

De geluidsbelasting wordt vaak berekend met de Lden-methode (dag-avond-nacht-niveau), een Europese standaard uit 2002 die rekening houdt met soort, duur en frequentie van het geluid. Handhaving gebeurt via metingen, rapportages en klachtenprocedures. Lokale overheden spelen hierin een sleutelrol.

Voor voorspellingen en metingen gelden normen als:

  • ISO 9613-2: geluidsvoortplanting buiten

  • ISO 12354-4: geluidsafstraling via gebouwschil

  • ISO 3746: bepalen van geluidsvermogens via geluidsdrukmetingen

Goede geluidsisolatie loont

Geluidsbescherming beperkt klachten, vergroot de acceptatie van PoP- en RAN-locaties, voorkomt dure aanpassingen bij strengere wetgeving en beschermt tegen juridische stappen. Het is daarmee een belangrijk strategisch thema voor glasvezel- en mobiele netwerkexploitanten. De dichtheid, massa en isolatiedikte van shelterwanden zijn bepalend voor goede geluidsisolatie. Slim bouwen kan geluidsoverdracht aanzienlijk beperken.

Afbeelding rechts: container met free cooling zonder geluidsisolatie – geluid dringt naar buiten.

Vroege investering in hoogwaardige geluidsmaatregelen bespaart op termijn kosten en vergroot de flexibiliteit qua locatiekeuze. Dit is met name relevant in dichtbevolkte gebieden, waar steeds meer ruimte nodig is voor PoP- en RAN-stations.

De stedelijke bevolkingsdichtheid blijft toenemen en nieuwe woonwijken blijven ontstaan. Hierdoor kan het noodzakelijk zijn bestaande PoP-locaties alsnog van geluidsmaatregelen te voorzien. Voorsorteren op de toekomst is daarom verstandig en bespaart op de middellange tot lange termijn veel tijd, geld en inspanning.

Afbeelding links: container met geluidsisolatie – geluid dringt niet naar buiten.

Effectieve maatregelen

Voor het beperken van geluid van PoP- en RAN-stations zijn dempers aan te raden. Deze kunnen op de luchtinlaat en -uitlaat van sheltercontainers worden gemonteerd. In een meting bij een STULZ-klant in Nederland bleek dat geluidsvermogens met maximaal 12 dB(A) werden verlaagd dankzij de combinatie van dempers, een specifiek shelterontwerp, airconditioning en een passende bedrijfsmode.

Een dergelijke geoptimaliseerde configuratie voldoet ruimschoots aan wettelijke eisen en is nauwelijks hoorbaar. Hoewel dit in eerste instantie hogere investeringen vraagt, betaalt het zich terug in de vorm van locatievrijheid en grotere acceptatie bij bewoners.

Ook bestaande locaties die moeten voldoen aan strengere eisen – bijvoorbeeld door stedelijke verdichting – kunnen worden aangepast met dempers. Daarnaast kan het geluidsniveau van bestaande systemen verlaagd worden door het achteraf toevoegen van een free cooling-module. Dit bespaart niet alleen energie, maar beperkt ook de inzet van luide componenten zoals compressoren.
 

Vooruitdenken loont

Bij het ontwerpen van moderne telecomnetwerken is het integreren van geluidsreductie in PoP- en RAN-locaties essentieel – zowel vanuit operationeel als economisch oogpunt. Het is een strategische hefboom die technische haalbaarheid, energie-efficiëntie, toekomstbestendigheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid met elkaar verbindt.

Wie zich alleen richt op de minimale wettelijke eisen, loopt het risico op dure aanpassingen bij toekomstige aanscherping van geluidsregels. Geavanceerde oplossingen zoals hybride koelsystemen met automatische free cooling of modulaire dempers bieden dan uitkomst – ze verlagen niet alleen het geluidsniveau, maar ook de operationele kosten.
 

Samenwerken met een betrouwbare partner

Bedrijven zoals STULZ kunnen telecomproviders ondersteunen met totaaloplossingen: van akoestische locatieanalyse tot het ontwikkelen van energie-efficiënte prototypes van shelters. Deze integrale aanpak combineert geluidsbeheersing met duurzame infrastructuuroplossingen – essentieel voor naleving van regelgeving én langdurige acceptatie van PoP- en RAN-stations in drukbevolkte gebieden.